REKONSTRUKCJA KSIĄG HANDLOWYCH

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić czym różni się nierzetelność od wadliwości 
w kontekście prowadzenia ksiąg rachunkowych i właściwie jakie ma ona znaczenie. Księga nierzetelna jest to księga prowadzona niezgodnie ze stanem rzeczywistym, czyli fakty ujęte w księgach podatkowych są niezgodne z faktami, które miały miejsce w rzeczywistości lub w księgach ujęto zdarzenia, które nie miały miejsca w rzeczywistości. 

Księgą wadliwą natomiast jest księga prowadzona niezgodnie z przepisami prawa. W tym przypadku badana jest prawidłowość prowadzenia księgi pod względem formalnym, które określone są przepisami ustawy i rozporządzenia. Prowadzenie ksiąg zgodnych ze stanem rzeczywistym (rzetelnie) lecz niezgodnych z wymogami formalnymi, może spotkać się z zarzutem wadliwego prowadzenia ksiąg rachunkowych. 

W związku z powyższym czy ma znaczenie to, czy księga była prowadzona nierzetelnie czy wadliwie? Biorąc pod uwagę fakt, iż nierzetelne prowadzenie ksiąg stanowi co do zasady przestępstwo skarbowe, natomiast wadliwe prowadzenie ksiąg uznawane jest za wykroczenie skarbowe, to z punktu widzenia kary ma ono zupełnie inną rangę. Zgodnie przepisami prawa (art. 61 § 3 k.k.s.), wykroczenia skarbowe przedawniają się po upływie roku od jego popełnienia.

Natomiast, jeżeli przed upływem tego roku nastąpiło wszczęcie postępowania przeciwko konkretnej osobie, to termin przedawnienia przedłuża się o kolejne 2 lata (łącznie 3 lata). Wykroczenia skarbowe zgodnie prawem zagrożone są karą grzywny wymierzaną kwotowo, która może być wymierzona w granicach od 1/10 do 20-krotności wysokości minimalnego wynagrodzenia. W 2022 r. za wykroczenie skarbowe Sąd może wymierzyć grzywnę w wysokości od 301,00 zł do 60.200,00 zł.

Natomiast w przypadku nierzetelnego prowadzenia ksiąg (art. 61 § 1 k.k.s.) przedawnienie nastąpi po upływie 5 lat od czasu jego popełnienia. Jeżeli jednak przed upływem tych 5 lat nastąpiło wszczęcie postępowania karnego przeciwko konkretnej osobie, to termin przedawnienia przedłuża się o kolejne 5 lat (łącznie 10 lat). Nierzetelne prowadzenie ksiąg zgodnie z prawem zagrożone jest karą grzywny do 240 stawek dziennych, przy czym stawka dzienna nie może być niższa 1/30 części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej 400-krotności.

W 2022 r. stawka dzienna grzywny nie może wynosić mniej niż 100,34 zł i więcej niż 40.133,33 zł. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.